İçindekiler
Boşanma Davası Nasıl Açılır?
Tarafların anlaşma durumuna göre anlaşmalı boşanma davası ile mi yoksa çekişmeli boşanma davası ile mi boşanacağı tespit edilmelidir. Taraflardan her ikisi de boşanmak istiyor ve boşanmanın diğer unsurlarında da anlaşmışlar ise anlaşmalı boşanma yolu ile boşanmak mümkündür.Taraflardan yalnızca birisi boşanmak istiyor ya da her ikisi de boşanmak istiyor ancak boşanmanın diğer maddi konularında anlaşmazlık yaşanıyorsa anlaşmalı boşanma mümkün olmayıp çekişmeli boşanma davası yoluna başvurmak zorunlu seçenektir.Çekişmeli boşanma davası açmaya karar veren taraf, boşanma sebeplerini dayandırdığı iddialarını ve delilleri ile birlikte dava dilekçesi hazırlamalıdır. Uzman bir boşanma avukatından yardım almalıdır. Alelade ya da hukuki bilgisi olmayan bir kişinin açmış olduğu dava, hak kaybına ve ileride geri dönülemez mağduriyetlere neden olur.Boşanma Davasını İlk (Önce) Kim Açmalıdır?
“Boşanma davasını önce ben mi açayım, yoksa onun açmasını mı bekleyeyim?” sorusuna cevap vermek ve diğer eşin önce dava açması halindeki dezavantajları ve diğer eşin dava açmasını bekleme süresinde yaşanacak hak kayıpları konularına açıklık getirmek istiyoruz. Boşanma davalarında taraflar evliliğin boşanma aşamasına gelmesinde karşı tarafın kusurlu olduğunu ispat yükü altındadır.Karşı tarafın kusurlu davranışlarını usul ve yasalara uygun şekilde ispat eden taraf davayı kazanmaktadır. Bu nedenle davayı açan tarafın davaya avantajlı yahut dezavantajlı başladığına dair duyumlar ve inançlar gerçeğe dayanmamaktadır. Davayı açan taraf davayı başlatmış olmakla herhangi bir hakkını kaybetmeyeceği gibi bundan bir avantaj da elde etmeyecektir.Karşı tarafın evlilik birliğini sürdürülemez hale gelmesinde kusuru bulunduğunu her iki taraf da eşit derecede ispatlamakla yükümlüdür. Bu bakımdan davayı açan da davanın karşı tarafı da kanunlar önünde eşittir.Boşanma Davasında Görevli Mahkeme Hangisidir?
Boşanma davasına bakan görevli mahkemeler aile mahkemeleridir. Görevsiz bir mahkemede dava açmak sizlere zaman ve hak kayıplarına uğratabilir. Aile mahkemesi olmayan yerlerde görevli mahkeme asliye hukuk mahkemesidir.Boşanma Davasında Yetkili Mahkeme Hangisidir?
Boşanma davası açmak isteyen kişi, eşlerden birinin ikametgahında boşanma davası açabileceği gibi eşlerin boşanma davası açılma tarihinden altı ay öncesine kadar bulundukları ikametgahta boşanma davası açabilecektir. Bu mahkemelerden herhangi birinde dava açılabileceği gibi ikametgahını başka bir şehre taşıyan eş yaşadığı ilden boşanma davası açabilecektir.Boşanma Davası Süreci Nasıl İşler?
Boşanma davası, taraflar açısından psikolojik olarak yıpratıcı bir süreç olabilmektedir. Çekişmeli boşanma davası, 1 ya da 1,5 yıl kadar sürebilmektedir. Boşanma davasında öncelikle dava dilekçesi karşı tarafa tebligat olarak gönderilir. Tebligatı teslim alan taraf 2 hafta içerisinde cevap vermek zorundadır.Cevap dilekçesi davacıya gönderilecektir. Sonra sırasıyla cevaba cevap dilekçesi ve ikinci cevap dilekçesi olarak dilekçeler aşaması tamamlanacaktır. Dilekçeler aşaması tamamlandıktan sonra mahkeme tarafından duruşma günü belirlenir.İlk duruşma ön inceleme duruşması olacaktır. Ön inceleme duruşmasında mahkeme usule aykırı bir durum olup olmadığını inceleyecek. Bu hususlarda bir eksiklik yoksa tahkikat aşaması için mahkemeyi erteleyecektir. Ön inceleme aşamasından sonra tahkikat aşamasına geçilecek ve delillerin mahkemeye celbi ile tanıkların dinlenmesi gerçekleşecektir. Toplanacak delil kalmadığında hakim taraflara son sözlerini sorup, dosya hakkında karar verecektir.Boşanma Davasında Duruşmaya Katılmak Zorunlu Mudur?
Davayı açan taraf açmış olduğu boşanma davasında kendisini avukat ile temsil ettirmiyor ise duruşmaya katılmak zorundadır. Duruşmaya katılmayan taraf, davayı takip etmediği için dosya müracaata kaldırılacaktır. Davalı, duruşmaya katılmak zorunda değildir. Ancak davada kendisini savunmak ve taleplerini sunmak açısından duruşmada bulunması ya da avukat ile kendisini temsil ettirmelidir.Anlaşmalı boşanma davası ile taraflar boşanıyor ise duruşmaya katılmak zorundadır. Anlaşmalı boşanma davasında taraflar kendilerini avukat ile temsil ettiriyor olsa bile duruşmaya kendilerinin katılması gerekmektedir. Duruşmaya taraflar katılmadığı takdirde dava takip edilmediğinden boşanma gerçekleşmeyecektir.Boşanma Davası İçin Avukat Tutmak Zorunlu Mudur?
Boşanma davasının başından sonuna kadar takibi zorlu bir süreçtir. Hukuki destek almadan bir davayı başından sonuna hatasız takip etmek neredeyse imkansızdır.Boşanma davasında, hukuka uygun olarak dilekçelerin gerekçeli şekilde yazılması, delillerin usul ve yasalara uygun olarak sunulması, duruşmalara katılarak beyanda bulunulması ve dosyaya gelen giden evrakın kontrolünde uzmanlık gerektirmektedir. Pek çok karmaşık aşamada yapılabilecek hatalar geri dönülmez sonuçlar doğuracak, davadaki haklılığınızı etkileyecektir.Boşanma Davasındaki Aşamalar Nelerdir?
Taraflar boşanmaya karar verip bu yöndeki iradelerini ortaya koyacak bir şekilde dava açtıkları takdirde boşanma sürecine girmiş bulunmaktadırlar. Tarafların girmiş olduğu boşanma süreci her iki taraf için de zor bir durum olabilir. Davayı açan ya da kendisine dava açılan taraf için öncelikle dilekçe aşaması bulunmaktadır.Dilekçeler aşamasında her iki taraf da evliliğe dair beyanlarını, her iki tarafın evliliğe dair kusuru var ise kusurlarını, birbirlerinden olan taleplerini dile getirmektedir. Tarafların boşanmaya karar verip bu yönde bir dava başlatması dava dilekçesiyle olur, Dava dilekçesine karşı cevap ve deliller sunulduktan sonra mahkeme tarafından ilk duruşma günü verilmektedir.İlk duruşmada ön inceleme yapılarak dilekçelerde usule aykırılıklar ve eksiklikler olup olmadığı hakim tarafından kontrol edilecek bir eksiklik bulunmadığı takdirde davanın incelenmesine ve delillerin toplanılmasına geçilecektir. Dava devam ederken evlilik hala devam etmektedir bu nedenle eşlerin birbirlerine karşı olan sadakat yükümlülüğü de sürmektedir.Boşanma Davasına İtiraz Hakkı Var Mıdır?
Boşanmaya ilişkin yasa hükmü Türk Medeni Kanunu’nun 166. Maddesinde tanımlanmıştır, boşanma davasını açan davacı boşanmaya sebebiyet veren olaylarda ağır kusurlu ise davalının davaya itiraz hakkı bulunmaktadır.Davaya itiraz edilmesi halinde boşanmak istemeyen eş diğer tarafın evlilik içerisinde yaşanan boşanmaya sebebiyet verici olaylarda daha ağır kusurlu olduğunu ispatlaması gerekmektedir. Bu konu incelikli bir konu olması hasebiyle hukuki yardım almanız önerilir.Açılan boşanma davasına itiraz süresi davacının dava dilekçesinin davalıya tebliğ edilmesinden itibaren başlamaktadır. Dava dilekçesinin davalıya tebliğ edilmesinden itibaren iki haftalık süresi bulunmaktadır.Adli Tatilde Boşanma Davası Açılır Mı?
Adli tatil, her yılın 20 Temmuz ile 31 Ağustos arasındadır. Adli tatil, genellikle yargı mensupları için olup hakimler adli tatil süresi içerisinde duruşma yapılmamakta duruşmayı adli tatil sonrasına bırakmaktadırlar. Adli tatilde duruşma yapılamaması demek, boşanma davasının açılmayacağı anlamına gelmemektedir.Boşanmak isteyen kişi, adli tatil süresi içerisinde elbette dava açabilir ancak duruşma günü verilmesi adli tatil sonrasına bırakılacaktır. Boşanma davasında, dilekçeler aşamasının tamamlanmasından sonra duruşma günü verilmiş olsa da adli tatil süresi içerisinde dilekçeler için yasal süreler işlemeyecektir.Ancak gecikmesinden zarar doğacak olan işlerde, mahkemeler, adli tatil içerisinde işlerini yürütmeye devam edecektir. Bunlar ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz, nafaka, velayet ve vesayet gibi ivedi işlerdir.Boşanma Davasında Deliller Nelerdir?
Türk Medeni Kanununda boşanma için eşler arasındaki anlaşmazlığın usul ve yasalara uygun olarak elde edilmiş ve sunulmuş delillerle ispat edilmesi zorunludur. İspat koşulunun gerçekleşmediği durumlarda tarafların boşanması mümkün değildir.Boşanma davaları için mesaj, fotoğraf, resim, ses kaydı, video kaydı, şahitler, makbuz, dekont, belge, fiş, ve benzeri pek çok delil kullanılabilmektedir. Bu deliller, mahkeme tarafından kabul edilebilecek hukuka uygun delil niteliğinde olmalıdır. Hukuka aykırı şekilde elde edilmiş veya kişi haklarını ihlal eden deliller mahkeme tarafından reddedilecektir.Ayrıca hukuka aykırı delil sunulması nedeniyle delil sunan ve tedarik eden kişi aleyhine ayrı bir ceza davası ile karşılaşma ihtimali yüksektir. Eğer aldatılıyorsa, eşinin aldattığına dair mesajlar, telefon aramaları ya da fotoğraflar sunulabilecektir. Tanık delili ile mahkeme huzurunda beyanda da bulunarak iddiaları destekleyici beyanlarda bulunulabilir.Tanık yalnızca birebir gördüğü ve duyduğu olayları mahkeme huzurunda anlatacaktır. Yalan tanıklık yapmak bir suçtur, bu nedenle tanık doğruyu söylemekle yükümlüdür.Boşanma Davasında Velayet
Türk Medeni Kanununa göre boşanmayla birlikte tarafların çocukları var ise mahkeme devam ederken geçici velayetin mahkemenin sonuçlanması sonrası kalıcı şekilde velayetin ebeveynlerden birisine vermektedir. Velayet hakkı verilmeyen ebeveyn ile çocuk arasında kişisel ilişki kurmak için belirli gün ve saatler hakim tarafından belirlenir.Çocuklar 6-7 yaşına kadar olağanüstü bir durum olmadığı müddetçe anne bakımına ve gözetimine muhtaç olduğundan velayet hakkı anneye verilmektedir. Ancak yine de mahkeme, velayet uyuşmazlığı olan durumlarda dosyaya uzman bir pedagog ataması yaparak rapor hazırlanmasını istemektedir.Pedagog anne, baba ve çocuk ile konuşarak çocuğun bakım ve gözetimi açısından hangi ebeveynde kalması gerektiğine dair rapor sunmaktadır. Mahkeme velayet konusunda çocuğun üstün menfaatine göre karar vermektedir.Boşanma Davasında Nafaka
Boşanma davası devam ederken eşlerden maddi yardıma ihtiyaç duyan taraf nafaka ödenmesine talep edebilmektedir. Tedbir nafakası, dava devam ederken ödenmektedir.Eşlerden birisi boşanma davası nedeniyle refah durumu düşmüş ve herhangi bir yerden geliri bulunmuyor ise dava süresince tedbir nafakası talep edebilecektir. Tedbir nafakası davanın boşanmayla sonuçlanması halinde yoksulluk nafakası adını alarak devam edecektir. Keza çocuk adına dava süresince tedbir nafakası dava sonuçlanınca iştirak nafakasına dönüşmek üzere nafaka ödenmesini isteyebilecektir.Boşanma Davasında Tazminat
Taraflar evliliğin bitiminde kusurlu ve sorumlu olan kişinin tespitini de talep etmektedir. Çekişmeli boşanma davasında, taraflar boşanmanın yanı sıra evliliğin bitimi nedeniyle uğramış olduğu maddi ve manevi zararının tazminini de talep edebilmektedir. Tazminat, boşanmaya sebebiyet veren konularda daha kusurlu olan eş tarafından ödenecektir.Boşanma Davasında Mal Paylaşımı
Boşanma davası ile birlikte mal paylaşımına dair talepler de ileri sürülebilir ancak her iki talep aynı davada birlikte yürütülmemekte, dosyalar ayrılarak ayrı bir davada mal paylaşımı yapılmaktadır. Mal paylaşımı davası, boşanma davası ile birlikte açılabileceği gibi ayrı bir dava ile talep edilebilecektir.Mal paylaşımına ilişkin dava, boşanma davasının sonucuna bağlı olduğundan mal rejimi davasının sonuçlanmasını bekletici mesele olarak ele alınmakta, boşanma kararının kesinleşmesi beklenilmektedir.Boşanma Davası Sonrası Bekleme Süresi (İddet Müddeti)
Tarafların boşanmasından sonra kadının yeniden evlenmek için 300 gün bekleme süresi bulunmaktadır. Bekleme süresi durumu yalnızca kadınlar için geçerli bir durumdur.Kadınlar için boşandıktan sonra getirilen bekleme süresi, boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren 300 gündür. Kararın kesinleşmesinden itibaren 300 gün bitiminde evlenebilmektedir. Bu süre içerisinde boşandığı eşinden başka bir eş ile evlenmek istiyor ise bekleme süresinin kaldırılması için dava açması ve mahkeme tarafından sevk edildiği hastanede gebelik testi yaptırması gerekmektedir.Boşanma Davası Türleri Nelerdir?
Boşanma davası iki türlüdür. Anlaşmalı boşanma davası ile çekişmeli boşanma olarak iki ayrı boşanma davası türü bulunmaktadır. Boşanma süreci bu bakımdan çok büyük farklılıklar içermektedir.Anlaşmalı Boşanma Davası
Anlaşmalı boşanma davası en kısa süren ve tek celsede sona eren boşanma türüdür. Anlaşmalı boşanma davası açabilmek için;- Tarafların evliliği en az bir yıl sürmelidir,
- Taraflardan her ikisi boşanmak istemelidir,
- Taraflar boşanmaya bağlı olan diğer hususlarda da anlaşacaktır; nafaka, mal rejimi, velayet hususları gibi,
- Taraflar hakim huzurunda protokolü kabul ettiğini beyan etmelidir.
Çekişmeli Boşanma Davası
Çekişmeli boşanma davası, uzun süren ve delillerin incelendiği boşanma davası türüdür. Taraflar boşanma ve boşanmanın diğer sonuçlarında anlaşamıyor ise çekişmeli boşanma davası türünü tercih edeceklerdir.Çekişmeli boşanma davasında, boşanma davasını açan eş , eşinden boşanmak istediğini ve tazminat talep ediyor ise eşinin evlilikte kusurlu olduğunu iddia edecek, gerekçeleri bulunuyor ise nafaka talebinde bulunabilecek, çocuğun yararı ve gözetimine bağlı olarak çocuğun velayetini talep edebilecektir.Bu nedenle davacı, dava dilekçesini dikkatle hazırlamalı ve ispatlayamayacağı iddiaları öne sürmemelidir. Çekişmeli boşanma davası, iddiaları ve savunmaları ispat açısından önemli bir davadır. Davacı açmış olduğu boşanma davasında boşanma iddiasını ispatlayamıyor ise davası reddedilecek haklıyken haksız duruma düşecektir.Boşanma Sebepleri Nelerdir?
Türk Medeni Kanunu’nda boşanma sebepleri sınırlı sayıda sayılmıştır. Kanunda bulunmayan bir sebebe dayanarak boşanma davası açılması yasal olarak mümkün değildir. Bu nedenle boşanmak isteyen kişi, neden boşanmak istediğini ve bu boşanma sebebinin kanunen hangi boşanma sebebine girdiğini bilerek ve dilekçesinde bunları gerekçeli şekilde belirterek dava açmalıdır. Türk Medeni Kanunu’na göre boşanma sebepleri:- Evlilik birliğinin temelden sarsılması (şiddetli geçimsizlik),
- Zina (aldatma),
- Akıl hastalığı,
- Terk,
- Hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı davranış,
- Suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme.
Evlilik Birliğinin Temelden Sarsılması Nedeniyle Boşanma Davası
Evlilik birliğinin temelden sarsılması genel boşanma bir sebebidir. Tarafların evliliği dava açan eş açısından artık çekilmez hale geldiğinden evlilik birliğinin temelden sarsılması davası başlatılmaktadır. Bu şekilde boşanabilmek için taraflar arasında boşanmaya sebebiyet verecek derecede küslük, geçimsizlik, anlaşmazlık mevcut olmalıdır.Davayı açan taraf, evlilik birliğinin temelden sarsılmasında diğer eşin kusurlu olduğunu ispatlamakla yükümlüdür. Boşanmaya sebebiyet veren olaylarda davayı açan eş daha ağır kusurlu ise, kendisine karşı dava açılan tarafın davaya itiraz etme ve davanın reddini savunma hakkı bulunmaktadır.Zina Nedeniyle Boşanma
Eşlerden birisinin evlilik içerisinde, üçüncü bir kişiyle cinsel münasebette bulunması nedeniyle başlatılan boşanma davasıdır. Zinayı öğrenen eşin öğrendiği tarihten itibaren 6 ay içerisinde, her halde beş yıl geçmekle dava açması gereklidir. Bu süreleri aşan zina olaylarının zina nedeniyle boşanma konusu yapılması mümkün değildir.Zina nedeniyle boşanma davası özel boşanma sebebidir. Aldatılan kişi, eşinin zina yaptığını her türlü delille kanıtlamakla yükümlüdür. Duygusal yakınlık kurma, mesaj atma gibi olgular genel güven sarsıcı hareketler olup, zina eyleminin gerçekleştiğini ispat etmeye yeterli değildir. İspatın gerçekleşmediği durumlarda zina nedeniyle boşanma davası açan eş avantajlıdan çok dezavantajlı konuma düşmektedir. Bu nedenle bir avukat yardımı olmadan yahut her türlü şüpheden uzak inandırıcı deliller olmadan bu davayı açmak faydadan çok zarar getirmektedir.Ancak evlilik içerisinde eşinin zina eylemini bilen ve daha sonra bu eylemi bağışlayan eşin daha sonradan bu sebeple dava açma hakkı bulunmamaktadır.Akıl Hastalığı Nedeniyle Boşanma
Akıl hastalığı nedeniyle boşanma, evlilik birliğinin eşlerden birisinin akıl hastası olması nedeniyle çekilmez hale geldiği ve bu hastalığın geçme imkanı bulunmadığı hallerde mümkündür. Akıl hastalığı nedeniyle dava açmak için üç şart bulunmaktadır:- Akıl hastalığın evlilik sırasında gerçekleşmesi gerekmektedir. Boşanma davası açıldığı anda eş akıl hastası olmalıdır.
- Akıl hastası olan eşin iyileşmeyeceği resmi sağlık kurul raporuyla tespit edilmelidir.
- Bir eşin akıl hastalığı nedeniyle diğer eş için evlilik çekilmez hale gelmelidir.
Terk Nedeniyle Boşanma
Terk nedeniyle boşanma özel boşanma sebeplerinden biridir. Ortak konutu terk eden eşe karşı açılan boşanma davasıdır. Terk nedeniyle boşanma davası açılabilmesi için üç şart bulunmaktadır:- Eşlerden birinin ortak konutu kalıcı olarak terk etmesi gerekmektedir. Aynı ev içerisinde yatakları ayırmak, duygusal bir temasta bulunmamak ya da küs kalmak bu durumu oluşturmamaktadır.
- Terk eyleminin en az altı ay sürmüş olması gerekmektedir.
- Terk eden eşe hakim veya noter tarafından ihtarda bulunulması ve eşin buna rağmen dönmemesi gerekmektedir.
